Κοσμάς Φλαμιάτος

Ο Κοσμάς Φλαμιάτος γεννήθηκε στα Πουλάτα το 1786 και θεωρείται ως ένας από τους νεότερους δημοδιδάσκαλους του γένους. Ο πατέρας του Ανδρέας υπήρξε ιερέας και εκπαιδευτικός, όπως άλλωστε και ο ίδιος, ο οποίος δίδαξε σε χωριά του νησιού. Είχε τη φήμη λόγιου ανθρώπου, παθιασμένου ιεροκήρυκα και κοσμοκαλόγερου.

Υπέρμαχος της ανεξαρτησίας των Επτανήσων, αντιστάθηκε κατά της αγγλικής κατοχής και ιδιαίτερα κατά της προσπάθειας των κατακτητών να εκπροτεσταντίσουν τον ντόπιο πληθυσμό. Οι Άγγλοι προκειμένου να τον προσεταιριστούν, του πρόσφεραν την έδρα των εκκλησιαστικών σπουδών στην Ιόνιο Ακαδημία της Κέρκυρας, θέση την οποία και φυσικά αρνήθηκε.

Το 1837 μεταβαίνει στην Πάτρα, όπου με ορμητήριο το Μέγα Σπήλαιο των Καλαβρύτων αναπτύσσει σε ολόκληρη την Πελοπόννησο δριμεία κριτική εναντίον των αγγλόφιλων, αλλά και της κυβέρνησης του ανεξάρτητου πλέον ελληνικού κράτους.

Ο αγώνας του εστιάστηκε κατά των διώξεων του μοναχισμού και του ξενόφερτου τρόπου ζωής τον οποίο και θεωρούσε υπεύθυνο για την αλλοίωση του ορθόδοξου φρονήματος,  στο να βαπτιστεί ορθόδοξος ο Βασιλιάς Όθωνας και να επανασυνδεθεί η εκκλησία της Ελλάδας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά το σχίσμα του 1850.

Το 1840 συνέγραψε το βιβλίο «Φωνή Ορθοδοξίας περί των μελλόντων, καθώς και επιστολές προς τους εν Αγίω Όρει πατέρων» με διδαχές και προφητείες όπως η αλλαγή του ημερολογίου από Ιουλιανό σε Γρηγοριανό 75 χρόνια πριν αυτό συμβεί.

Το 1850 συλλαμβάνεται στην Πάτρα μαζί με άλλους 150 λαϊκούς, κληρικούς και καλόγερους ως αρχηγοί και υποκινητές ανταρσίας, καθότι άπαντες μέλη της Φιλορθόδοξης Εταιρείας  και φυλακίζεται χωρίς να περάσει από δίκη. Έγκλειστος των φυλακών εκάρη μοναχός και τον Απρίλιο του 1852 δηλητηριάσθηκε, πιθανόν από αγγλόφιλους. Σύμφωνα με άλλες πηγές η σύλληψη του έγινε στη Λακωνία, δικάστηκε στην Αθήνα και εξορίστηκε σε μοναστήρι της Άνδρου για “εκκλησιαστικό σωφρονισμό” όπου και άφησε την τελευταία του πνοή.

Η ζωή και το έργο του Κοσμά Φλαμιάτου, καθώς και ένα άγνωστο μέχρι τότε στιχούργημά του, περιγράφονται  στο βιβλίο “Κοσμάς Φλαμιάτος & Παπουλάκος – Στις φυλακές Αράπη του κάστρου του Ρίου” του καθηγητή Αλέξιου Παναγοπουλου (έκδοση του 2008). Μέσα από το βιβλίο αναδεικνύεται ο τόπος που έδρασε και απεβίωσε ο Φλαμιάτος και η προσπάθεια του να διαπαιδαγωγήσει και αφυπνίσει τον πληθυσμό της περιοχής για την επικινδυνότητα, κατά τον ίδιο, των προτεσταντικών και δυτικών προτύπων διακυβέρνησης της εποχής.